ඉරාන‍යෙන් හෝර්මුස් සමුද්‍ර සන්ධියේ ප්‍රධාන තෙල් නැව් මාර්ගය වසා දැමීමට තීරණයක්
එක්සත් ජනපදය න්‍යෂ්ටික මධ්‍යස්ථාන තුනකට බෝම්බ හෙලීමෙන් පසු හෝර්මුස් සමුද්‍ර සන්ධියේ ප්‍රධාන තෙල් නැව් මාර්ගය වසා දැමීමට ඉරානය සලකා බලමින් සිටින බව ඉරාන මාධ්‍ය අද වාර්තා කළා.
හෝර්මුස් සමුද්‍ර සන්ධිය ලෝකයේ වඩාත්ම තීරණාත්මක චෝක්පොයින්ට් වලින් එකක් වන අතර එය හරහා ගෝලීය තෙල් හා ගෑස් සැපයුමෙන් පහෙන් එකක් ගලා යනවා.
හෝමූස් සමුද්‍ර සන්ධිය යනු ලෝකයේ වඩාත්ම තීරණාත්මක මුහුදුබඩ ස්ථානවලින් එකක් වන අතර, ගෝලීය තෙල් හා ගෑස් සැපයුමෙන් පහෙන් එකක් ගලා යන්නේ මෙම ස්ථානය හරහායි.
පර්සියානු බොක්ක අරාබි මුහුදට සහ ඉන්දියන් සාගරයට සම්බන්ධ වනවා.
පටුම ස්ථානයේ කිලෝමීටර 33 ක් පමණ වන අතර පළල පටු නාලිකාව ඉරානය (උතුර) අරාබි අර්ධද්වීපයෙන් (දකුණ) වෙන් කෙරෙනවා.
නමුත් ජල මාර්ගයේ නැව් මාර්ග ඊටත් වඩා පටු අතර සෑම දිශාවකටම කිලෝමීටර 3 ක් පළල තීරයකින් යුක්තයි.
මෙම මාර්ගය ප්‍රහාරවලට සහ වසා දැමීමේ තර්ජනවලට ගොදුරු විය හැකි නිසා, දැන් ඉරානය එය වසා දැමීමට කිරීමට තීරණය කිරීමට නියමිතව තිබෙනවා.
කලාපීය ඉන්ධන බලාගාර සතු සෞදි අරාබිය, ඉරාකය, එක්සත් අරාබි එමීර් රාජ්‍යය, කටාර්, ඉරානය සහ කුවේට් යන රටවල තෙල් අපනයනයෙන් වැඩි ප්‍රමාණයක් ගමන් කළ යුතු වන්නේ මෙම පටු ජල මාර්ගය හරහායි.
අතීතයේදී, පර්සියානු ගල්ෆ් බලශක්ති ප්‍රවාහයේ බාධාවන්ට වැඩිපුරම නිරාවරණය වූයේ බටහිර රටවල් වන අතර ප්‍රධාන වශයෙන් ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය සහ යුරෝපය – වූ නමුත් අද වන විට ඕනෑම වසා දැමීමක බර දරීමට සිදුව ඇත්තේ චීනයට සහ ආසියාවටයි.
ඉන්දියාවට, හෝමූස් සමුද්‍ර සන්ධිය වැදගත් වන්නේ එරට මුළු ආනයනයෙන් දිනකට බැරල් මිලියන 2 ක් මෙම පටු ජල මාර්ගය හරහා ගමන් කිරීම හේතුවෙන්.
කෙසේ වෙතත්, ආනයන ප්‍රභවයන් විවිධාංගීකරණය කර ඇති ඉන්දියාව, රුසියාවෙන් එක්සත් ජනපදයට සහ බ්‍රසීලයට විකල්ප ප්‍රභවයන් ඕනෑම හිස්තැනක් පිරවීම සඳහා පහසුවෙන් ලබා ගත හැකි බැවින් හෝමූස් සමුද්‍ර සන්ධිය වසා දැමුවද අර්බූදයක් නිර්මාණය වීමට ඉඩක් නොමැති බව කර්මාන්ත නිලධාරීන් සහ විශ්ලේෂකයින් ගේ අදහසයි.
රුසියානු තෙල් හෝමූස් සමුද්‍ර සන්ධියෙන් සැපයුම් වශයෙන් වෙන් වී ඇති අතර එය සූවස් ඇළ, ගුඩ් හෝප් කේප් හෝ පැසිෆික් සාගරය හරහා ගමන් කරනවා.
ගෑස් සම්බන්ධයෙන්, ඉන්දියාවේ ප්‍රධාන සැපයුම්කරු වන කටාර්, සැපයුම් සඳහා හෝමූස් සමුද්‍ර සන්ධිය භාවිතා කරන්නේ නැහැ.
ඕස්ට්‍රේලියාව, රුසියාව සහ ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය යන ඉන්දියාවේ අනෙකුත් ද්‍රව ස්වාභාවික වායු (LNG) ප්‍රභවයන් කිසිදුවහිර වීමකට ලක් නොවනු ඇති.
කෙසේ වෙතත්, ලොව විශාලතම බලශක්ති සැපයුම් පද්ධතියේ උග්‍රවන ආතතීන් මිල ගණන් කෙරෙහි කෙටි කාලීන බලපෑමක් ඇති කරනු ඇති අතර, තෙල් මිල බැරලයකට ඩොලර් 80 දක්වා ඉහළ යාමට ඉඩ ඇති බව විශ්ලේෂකයෝ පවසනවා.
